Ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên là tình trạng xảy ra khi con người tiêu thụ thực phẩm có chứa các chất độc tự nhiên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí có thể nguy hiểm đến tính mạng. Độc tố này có thể tồn tại trong một số loại nấm, cá biển, hải sản, khoai tây mọc mầm, một số loại hạt và cây cỏ quen thuộc.
Ảnh 1
1. Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên
- Nấm độc: Một số loại nấm dại chứa độc tố mạnh như Amanitin, Phallotoxin có thể gây suy gan, suy thận cấp và tử vong.
- Cá nóc: Chứa tetrodotoxin, một loại độc tố thần kinh cực mạnh, có thể gây tê liệt cơ, suy hô hấp.
- Hải sản nhiễm độc tố: Một số loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ như sò, ngao có thể tích tụ độc tố từ tảo độc gây ngộ độc.
- Khoai tây mọc mầm: Chứa solanin, một chất độc thần kinh có thể gây đau bụng, tiêu chảy, rối loạn thần kinh.
- Sắn (khoai mì) chưa chế biến đúng cách: Chứa cyanogenic glycoside, có thể giải phóng xyanua gây ngộ độc nặng.
- Một số loại hạt và cây cỏ: Như hạt mã tiền, lá ngón có chứa chất cực độc, chỉ cần một lượng nhỏ cũng có thể gây tử vong.
2. Triệu chứng ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên
Triệu chứng có thể xuất hiện từ vài phút đến vài giờ sau khi ăn phải thực phẩm chứa độc tố, bao gồm:
- Buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy.
- Chóng mặt, đau đầu, co giật, tê bì chân tay.
- Khó thở, suy hô hấp, hôn mê (trong trường hợp nặng).
- Triệu chứng đặc trưng tùy theo loại độc tố: Ví dụ, ngộ độc cá nóc gây tê liệt, ngộ độc nấm gây tổn thương gan, thận.
3. Biện pháp phòng tránh ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên
- Nhận diện và loại bỏ thực phẩm có nguy cơ:
- Không hái và ăn nấm hoang dại.
- Không ăn cá nóc và các loại hải sản lạ, chưa rõ nguồn gốc.
- Không ăn khoai tây đã mọc mầm, sắn tươi chưa ngâm nước và chế biến kỹ.
- Tránh ăn hạt, cây cỏ lạ khi chưa xác định rõ an toàn.
- Chế biến thực phẩm đúng cách:
- Ngâm, luộc kỹ sắn để loại bỏ độc tố.
- Nấu chín kỹ các loại thực phẩm có nguy cơ.
- Bảo quản thực phẩm đúng cách, tránh để khoai tây mọc mầm.
- Khi chế biến hải sản, cần loại bỏ nội tạng của một số loài có thể chứa độc tố.
- Tuyên truyền nâng cao nhận thức:
- Cung cấp thông tin về các loại thực phẩm dễ gây ngộ độc do độc tố tự nhiên.
- Hướng dẫn cộng đồng cách nhận biết và phòng tránh nguy cơ.
- Thận trọng khi sử dụng các loại thực phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên mà chưa được kiểm định.
4. Xử trí khi bị ngộ độc thực phẩm
- Gây nôn để loại bỏ độc tố nếu bệnh nhân còn tỉnh táo.
- Cho uống nhiều nước ấm hoặc oresol để bù nước và điện giải.
- Đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.
Ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên có thể gây hậu quả nghiêm trọng, nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh nếu chúng ta có kiến thức và thực hiện các biện pháp an toàn. Hãy lựa chọn thực phẩm an toàn và tuân thủ nguyên tắc chế biến đúng cách để bảo vệ sức khỏe của chính mình và gia đình!
Nguồn: Phòng CTXH
